Gıda Sektöründe yer alan firmalar ürünlerinin reçetelerini yıllarca veya titizlikle süren bir çalışmanın sonucu olduğunu bilirler. Bu nedenle de ARGE departmanlarını kurmaya çalışırlar.
Gıda güvenliğini sağlamak için Arge’yi, Arge için de gıda güvenliği yönetim sistemini kullanmak gerekir dersek, kafanız karışır mı? Ya da kalite kontrol ile kalite güvenceyi harmanlasak, basit düşünsek yani…..
Gıda Fabrikaları kurulurken ilk aşamada üretim altyapısı ve işleyişi sağlanır, arkasından üretimi kontrol etmek ve ürün denemelerini yapmak üzere laboratuar tasarlanır. Çoğunlukla üretim denemeleri reel ortamda denenir ve üretim başlar. Çok büyük bir Gıda işletmesi kurmadığınız sürece adımlar değişmez. Ürün satışı ve dolayısıyla Fabrika’nın üretimi arttıkça ihtiyaçlar da farklılaşır. İlk kurulumda tasarlanan proses kontrol laboratuarı için personel yetersiz gelmeye, dış laboratuarlarda yapılan analizlerin maliyetleri fazla olmaya başlar artık. Durum değerlendirmesi yapılır ve ilk olarak laboratuara yeni cihazlar alınır.
Kalite kontrol olarak anılan üretim öncesi, sırası ve sonrasında yapılan test ve deneyler yapılmaya başlanır. Yönetim sistemleri kurulumunda da genelde bu bölümde çalışanlar büyük roller üstlenir. Eğer Firma’da Kalite’nin herkesin işi olduğu benimsenirse iş düzeni kurulmaya başlar. Kalitenin güvence altına alınması için Kalite Kontrol muayenelerinin yapılması ve sonuçlarının değerlendirilmesi hayati önem taşır.
Gıda üretiminde kalite müşterinin ve tüketicinin üründen beklentisi olan güvenliği ile eşdeğerdir. Dolayısıyla güvensiz hiçbir gıdanın kaliteli olduğu iddia edilemez. Bu noktada devreye yönetmelikler gereği uygulanması zorunlu olan HACCP sistemi girer. Gıda güvenliği sistemleri gereği yapılacak tehlike ve risk analizinin Gıda Firma’larına getirisi çok yüksektir.
Ürün reçetesi ve üretim denemeleri esnasında risk analizinin yapılmış olması, öncelikle üretim süreci boyunca yapılacak kontrollerin önemliliğini ve önceliğini belirler. Diğer taraftan da tonlarca üretilip satışa sunulmadan, gıdanın tüketime uygunluğu, kalitesi ve satılabilirliği konusunda ön bilgilerin edinilmesine yardımcı olur. Peki, Arge için Gıda güvenliği yönetim sisteminin işletilmesi bu kadar önemli iken, Yönetim sistemi için Arge’nin önemi nedir?
İyi yönetilen bir gıda güvenliği sisteminde üretim sürecince yapılmış olan önemli kontrollerin sonuçları toparlanmış olur. Ürün analizleri yapılarak doğrulanan sistemde, her bir reçetenin de aslında geçerliliği sağlanmış olur. Hammadde miktarları ve türleri, proses parametreleri, ekipman, işlem sırası vb. reçete içeriğinde bulunan bilgilerin doğru tasarlanıp, tasarlanmadığından emin olunur.
Reçetelerin yapılması esnasında özellikle gıda güvenliği yönetim sistemleri gerekliliklerin bilinmemesi, deneme- yanılma yolu ile ustalaşmaktan öteye gitmez. Çünkü doğru yapılmış bir tehlike analizi bilimsel veriler, yasal gereklilikler ve müşteri beklentileri ile harmanlanmalıdırlar. Bu aşamada yönetim sistemleri kurulumunda Arge danışmanlığının önemi yadsınamaz.
Fatma İNCEOĞLU - Eylül'2010
Comentarios